ორგანიზმში პარაზიტების არსებობის სიმპტომები ხშირად შეიძლება არათანმიმდევრული და აუხსნელი ჩანდეს და მიუხედავად იმისა, რომ აზრი აშინებს, ისინი უფრო ხშირად გვხვდება, ვიდრე ბევრის აზრით. მსოფლიოში მრავალი ორგანიზმია - სხვადასხვა სახის ჭიები, პროტოზოვა, რომელსაც შეუძლია ადამიანის თითქმის ყველა შინაგანი ორგანოს პარაზიტირება და სხვადასხვა დაავადების სიმპტომების გამომწვევი მიზეზი. რა ტესტების ჩატარება პარაზიტებზე და როდის უნდა გააკეთოთ ეს, ამ სტატიიდან გაიგებთ.
როდის უნდა გავიარო ტესტირება?
ყველაზე ხშირად, პარაზიტული დაავადებებით ინფიცირება ხდება ცუდად გარეცხილი ბოსტნეულისა და ხილის, ცუდად დამუშავებული ხორცის, თევზის, ნედლეული წყლის ჭამის დროს, აგრეთვე საყოფაცხოვრებო კონტაქტის დროს, ჩვეულებრივი ჭურჭლის, ბავშვების სათამაშოების გამოყენებისას.
არსებობს პარაზიტების შემდეგი ტიპები:
- პროტოზოვა (ლამბლია, ამოება, მალარია პლაზმოდიუმი).
- პარაზიტული ართროპოდები (დემოდექს ტკიპები, სკაბების გამომწვევი აგენტი).
- პარაზიტული ჭიები (ჰელმინთები).
ყველაზე გავრცელებული პარაზიტული დაავადებები გამოწვეულია ჰელმინთებით (ჭიები) და გვხვდება მცირეწლოვან ბავშვებში, შინაური ცხოველების პატრონებსა და სოციალურად დაუცველ ადამიანებში.
პარაზიტების მთავარი მახასიათებელია მათი საწყის ეტაპებზე არაჩვეულებრივი არსებობა. ინფექციის შემდეგ დიდი ხნის განმავლობაში, ისინი არანაირად არ იჩენენ თავს და გამოხატულ სიმპტომებს იწვევენ უკვე მოწინავე ეტაპებზე.
თქვენ შეგიძლიათ აღიაროთ პარაზიტების არსებობა სხეულში შემდეგი გამოვლინებებით:
- შებერილობა, გაზები, ყაბზობა, დიარეა, ტკივილი კუჭში, ნაწლავებში.
- შემცირებული ან გაზრდილი მადა, დისკომფორტი ჭამის შემდეგ.
- უძრავი წონის დაკლება.
- კანის ქავილი, გაუგებარი გამონაყარი, დერმატიტი, ჭინჭრის ციება.
- კანის სიფერმკრთალე, მომატებული დაღლილობა ან დიაგნოზირებული ანემია (ყველაზე ხშირად რკინის უკმარისობა).
- გადატვირთვა, ძილის დარღვევა (ძილიანობა, უძილობა).
- კბილების გახეხვა ძილში, გახანგრძლივებული ხველა.
თუ ეს სიმპტომები გამოჩნდა, უნდა მიმართოთ ზოგად ექიმს და გაიაროთ ტესტირება პარაზიტებზე.
რა ტესტები უნდა გაიაროს პარაზიტებზე
არსებობს მრავალი გამოკვლევა, რომელიც განსაზღვრავს ორგანიზმში პარაზიტების (პროტოზოები, ართროპოდები, ჰელმინთები) არსებობას.
ვინაიდან ყველაზე გავრცელებული დაავადებებია ჰელმინთოზები, პარაზიტებზე გასინჯვის საუკეთესო გზაა განავლის ტესტი.
სტანდარტული კვლევის ჩასატარებლად, პაციენტს უნდა შეაგროვოთ განავლის სამი ცალკეული ნიმუში ერთი და იგივე ნაწილის სხვადასხვა უბნიდან სტერილურ ჭურჭელში და რაც შეიძლება სწრაფად მიაქციოთ ბიომასალა ლაბორატორიაში. ექიმი-ლაბორატორიის ასისტენტი მიკროსკოპში იკვლევს მიღებულ ნიმუშებს და შეუძლია დაადგინოს როგორც ცოცხალი პარაზიტები, ასევე კვერცხუჯრედიდან.
ჭიების კვერცხუჯრედების განავლის სტანდარტული შესწავლა ყოველთვის არ არის ინფორმაციული. პარაზიტების სასიცოცხლო ციკლის თავისებურებებიდან გამომდინარე, ტესტის ნიმუშში, კვერცხის ან მოზრდილის ნაცვლად, შეიძლება არსებობდეს მკვდარი ჰელმინთები ან მათი ფრაგმენტები, რომელთა გამოყენება არ შეიძლება დაავადების დიაგნოზის დასადგენად.
უფრო ინფორმაციულია განავლის გაფართოებული ანალიზი, რომელშიც გამოყენებულია პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქცია. ეს ტექნოლოგია საშუალებას იძლევა გამოავლინონ ჰელმინთის დნმ, მაშინაც კი, თუ იგი მკვდარია, ზამთარში, ან ორგანიზმის მხოლოდ ფრაგმენტები შედის შესწავლილ მასალაში.
იმისათვის, რომ სიზუსტით გითხრათ, არის თუ არა სხეულში პარაზიტები, ტესტი უნდა ჩატარდეს სამჯერ მაინც, სხვადასხვა დღეს. ერთი კვლევის სიზუსტე, სტატისტიკური მონაცემებით, 50% -ს შეადგენს, ხოლო სამმაგი კვლევის შემთხვევაში, ის 99% -მდე იზრდება.
კიდევ ერთი, არანაკლებ მნიშვნელოვანი ანალიზია სეროლოგიური რეაქციები - პარაზიტის მიმართ ანტისხეულების დონის განსაზღვრა. მათ შეუძლიათ განსაზღვრონ მწვავე (IgM) და ქრონიკული ან გადადებული ჰელმინთური შეჭრა (IgG). ასევე, მათ შეუძლიათ დაადგინონ პარაზიტებით ინფექცია, რომელიც ფეკალიებში არ გვხვდება.
ზოგიერთი ჰელმინთი პარაზიტობს ნაღვლის სადინარში და ასევე შეუძლია შექმნას კისტა ფილტვებში, ღვიძლში და თავის ტვინში. მათზე შეიძლება ეჭვი შეიტანონ შესაბამისი კლინიკური სიმპტომებით და აღმოაჩინონ სეროლოგიური ტესტების, რენტგენის, CT ან MRI– ს გამოყენებით, ასევე ბიოფსიით.
კანის პარაზიტული დაავადებების (სკაბები, დემოდიკოზი, გარკვეული ტიპის ჰელმინთები) დიაგნოზირების მიზნით გამოიყენება კანის სპეციფიკური ტესტები (იოდი) და სეროლოგიური ტესტები.
რა ტესტები უნდა ჩაატაროს მოზრდილმა პარაზიტებზე?
მოზრდილებში ნაკლებად განიცდიან ჰელმინთოზს, რადგან ისინი უფრო მეტად იცავენ პირადი ჰიგიენის წესებს, ნაკლებად ხშირად ჭამენ გარეცხილ ხილსა და ბოსტნეულს ბაღიდან და ასევე ნაკლები კონტაქტი აქვთ ქუჩის ცხოველებთან თამაშის დროს.
აუცილებელია ჰელმინთოზებზე ტესტების ჩატარება მოზრდილებში გარკვეული არასპეციფიური საჩივრების არსებობისას (კუჭისა და ნაწლავების მოშლა, კანის ხანგრძლივი ქავილი, გამონაყარი, სისუსტე, დაღლილობა, ანემია), ყველა პაციენტისთვის საავადმყოფოში მოხვედრამდე და ასევე რეგულარულად როგორც პროფილაქტიკური კვლევის ნაწილი მშრომელთა გარკვეული კატეგორიისთვის.
ეს მოიცავს კვების მრეწველობის თანამშრომლებს, ბავშვებთან მომუშავე პირებს (საბავშვო ბაღებში მზრუნველი და ძიძები, პედაგოგები, სპორტული განყოფილებების ხელმძღვანელები). ამ პირებზე აუცილებლად უნდა შემოწმდეს ენტერობიოზი და ასკარიდოზი.
მონადირეებსა და ფერმერებს რეგულარულად უნდა ჩაუტარდეთ გამოკვლევა ტრიქინოზისა და სტრონგილოიდოზის გამო; მეთევზეებისთვის აუცილებელია ჩატარდეს სეროლოგიური გამოკვლევა ოპისტორქიოზის დასადგენად. დამატებითი ინფორმაცია იმის შესახებ, თუ რომელი ტესტებია საჭირო ამა თუ იმ შემთხვევაში, შეგიძლიათ მიიღოთ თერაპევტისგან.
რა ტესტები გადაეცემა ბავშვს პარაზიტებზე
თითოეულმა ბავშვმა უნდა გაიაროს სრული დიაგნოზი იმისთვის, რომ გამოავლინოს ჭიები და დანიშნოს მათ ეფექტური თერაპია საბავშვო ბაღში და დაწყებით სკოლაში (შესვლისთანავე, ხანგრძლივი შესვენების ან დაავადების შემდეგ). ასევე, სკოლამდელ დაწესებულებებსა და სკოლებში ტარდება სავალდებულო რეგულარული პროფილაქტიკური გამოკვლევები საწყის ეტაპზე ჰელმინთური ინვაზიების დასადგენად და მათი გავრცელების თავიდან ასაცილებლად.
ჰელმინთოზის დიაგნოზის დასასმელად, ბავშვებმა უნდა მიიღონ განავლის ზოგადი ანალიზი, აგრეთვე პერიანალური ნაკეცებიდან ნაკაწრები.
გახეხვა აღიარებულია, როგორც ყველაზე ეფექტური და ზუსტი მეთოდი ენტერობიოზის (ქინძის ჭიით გამოწვეული დაავადება) დიაგნოზის დასადგენად. მის დროს, ტუალეტამდე და პერინეუმის ტუალეტში შესვლამდე პერიანალური ნაკეცებიდან იღებენ სპეციალურ ბამბის ტამპონს, სპატულს ან გამჭვირვალე ფირის პატარა ნაჭერს, რომელსაც შემდეგ ატარებენ მინის სლაიდზე და იკვლევენ მიკროსკოპით. . დაავადების არსებობის შემთხვევაში, ლაბორატორიის ასისტენტი გამოსაკვლევ მასალაში იპოვის pinworm კვერცხებს.
პარაზიტული დაავადებების მკურნალობა ინიშნება ექიმის ან პედიატრის მიერ, რთულ შემთხვევებში - ინფექციური დაავადების სპეციალისტი. კანის დაზიანებით (ზოგიერთი ჰელმინთი, სკაბი ან დემოდიკოზი), თერაპიას ირჩევს დერმატოლოგი.
მნიშვნელოვანია, რომ არ დააყოვნოთ სპეციალისტთან დაკავშირება, თუ ეჭვი გაქვთ პარაზიტულ დაავადებაზე, რადგან მკურნალობის დაგვიანებამ შეიძლება გამოიწვიოს გართულებები თავად პაციენტში და ასევე ზრდის დაავადების გადატანის რისკს სხვებზე.